dinsdag 21 april 2020
Bietenkevertjes (Atomaria linearis), kleine zwarte kevers van 1-1,5 mm lang, kunnen zowel ondergronds als bovengronds schade aan jonge bietenplanten veroorzaken. Schade is vrijwel uitsluitend op klei- en lössgronden, met de ergste aantasting op percelen biet-op-biet en biet-naast-biet. Force geeft redelijke bescherming tegen plantwegval, een volveldsbespuiting heeft geen effect op opkomst. Om bovengrondse schade te beperken kan een teler een bespuiting uitvoeren tot het 4-6-blad om het aantal misvormde planten te verminderen. Echter, op de bietenkeverproefvelden in 2019, leidde een bespuiting niet tot een hogere financiële opbrengst.
Verspreiding van bietenkevertjes
Bietenkevertjes overwinteren in de bodem in onder andere achtergebleven bietenresten na de oogst. In het voorjaar gaan ze op zoek naar voedsel, hierbij kunnen ze lopend over de grond een afstand tot 30 meter afleggen. In 2019 zijn op IRS-proefvelden verschillende vangsystemen geplaatst. Wanneer de temperatuur boven 15°C kwam, werden massale vluchten van bietenkevers waargenomen. Als de bietenkevertjes gaan vliegen, kunnen ze zich over veel langere afstand dan 30 meter verspreiden.
Beheersing van schade door bietenkevertjes
Ondergronds vreten bietenkevertjes aan de wortel en stengel van kiemende bietenplanten, wat plantwegval tot gevolg kan hebben (foto 1). Pillenzaad met Force (tefluthrin) geeft redelijke bescherming tegen ondergrondse vreterij, al kan bij een hele hoge druk of diepe zaai de bescherming tegenvallen. Een bovengrondse bespuiting heeft geen enkel effect op plantaantallen, omdat de kevertjes ondergronds niet geraakt worden.
Wanneer de temperatuur stijgt (vanaf ca. 15°C) vreten bietenkevertjes ook van bovengrondse plantendelen. Dit kan variëren van kleine ronde gaatjes in de bladeren, tot hartvraat wat kan leiden tot misvormde planten (foto 2 en 3). Er kan een bespuiting worden uitgevoerd om het aantal planten met misvormde groei te beperken, alhoewel dit niet snel rendabel is. Voer deze bespuiting pas uit wanneer de bietenkevers massaal bovengronds aanwezig zijn. Het advies is om geen pyrethroïden te gebruiken vanwege het schadelijke effect op natuurlijke vijanden. Uit onderzoek in 2019 (biet-op-biet) is gebleken dat een bespuiting met Calypso of Bariard leidde tot de minste planten met misvormde groei bij hoge bietenkeverdruk. Echter, op beide proefvelden leidde een bespuiting niet tot een hogere financiële opbrengst. Zelfs onder hoge bietenkeverdruk werd de meerwaarde van een volveldsbespuiting niet aangetoond. Wees daarom terughoudend met een bespuiting. Vanaf het 4-6-bladstadium veroorzaken bietenkevers geen (noemenswaardige) schade meer.
Meer informatie
Meer informatie over andere waardplanten van bietenkevertjes is te vinden in het Bodemplagenschema.
Bietenkevertjes worden vaak verward met de aardvlo of bovengrondse springstaart, meer informatie over deze insecten is te vinden in het bericht ‘Bestrijding aardvlooien en bovengrondse springstaarten zelden rendabel’.
Foto 1: Bietenkevertjes vreten kleine gaatjes in wortel en hypocotoyl met plantwegval tot gevolg.
Foto 2: Massale hartvraat door bietenkevertjes op een perceel met hoge bietenkeverdruk (biet-op-biet) in 2019. Op het proefveld op dit perceel leidde een volveldsbespuiting niet tot een hogere financiële opbrengst.
Foto 3: Plant met misvormde groei na massale hartvraat door bietenkevers. Op het proefveld op dit perceel in 2019 leidde een volveldsbespuiting niet tot een hogere financiële opbrengst. De financiële opbrengst wordt vooral bepaald door het aantal planten wat blijft staan.
Contact: Linda Frijters
De rode gebieden zijn gewaarschuwd door de bladschimmelwaarschuwingsdienst. Klik op het gebied om de waarschuwing te lezen. Klik hier om de kaart te openen.
Meer informatie over bladschimmels vindt u ook op de bladschimmelpagina.
Wordt de kaart niet goed weergegeven, klik dan op deze link.
De lijst van in suikerbieten toegelaten gewasbeschermingsmiddelen is geactualiseerd en is te raadplegen op onder andere de IRS-site: www.irs.nl/toelatingssituatie. Deze lijst wordt geactualiseerd door de BO Akkerbouw.