dinsdag 25 september 2018

Bij IRS Diagnostiek zijn monsters van diverse percelen met wortelrot veroorzaakt door rhizoctonia, aphanomyces, violetwortelrot en phoma binnengekomen. Tegen wortelrot is op dit moment niets te doen. Het beste kunt u in de gaten houden of het aantal rotte bieten uitbreidt of niet. Zo weet u of u hiermee rekening moet houden bij de oogst. Een partij mag bij levering niet meer dan 10% bieten met rot bevatten. Een partij waar rotte bieten inzitten kunt u beter niet bewaren, maar zo vroeg mogelijk leveren.

Rhizoctonia
Een symptoom van wortelrot door rhizoctonia die bovengronds zichtbaar is, is het verwelken van het loof (foto 1). Wanneer een dergelijke plant wordt uitgetrokken, blijkt dat de biet al vrijwel helemaal rot is. De kop en het loof blijven meestal het langst zonder symptomen. Wanneer in de buurt van rotte bieten een ogenschijnlijke gezonde biet (loof en kop) wordt uitgetrokken, is er vaak ook al aantasting op de wortel te zien. Foto 2 laat diverse stadia van een biet met rhizoctonia-aantasting zien. Het wortelrot kan ook optreden in rhizoctoniaresistente rassen. Dit komt omdat deze rassen niet volledig resistent zijn. Bij een hoge rhizoctoniadruk en/of een slechte bodemstructuur, eventueel in combinatie met een lagere pH, zal er alsnog rot op treden. Wel is het aandeel rotte bieten in een resistent ras vele malen lager dan in een vatbaar ras. Heeft u dit jaar een vatbaar ras met rhizoctoniarot, dan kunt u de volgende bietenteelt beter voor een rhizoctoniaresistent ras kiezen.

Foto 1. Een plek met rotte bieten veroorzaakt door rhizoctonia. Vaak valt het pas op als het loof begint te verwelken. Dan is de biet meestal al volledig rot.

Foto 2. Een biet die bovengronds ogenschijnlijk gezond is, kan al behoorlijk zijn aangetast door rhizoctonia. Pas bij de twee bieten aan de rechterkant gaat het loof verkleuren en verwelken.

Aphanomyces
Aantasting door aphanomyces wordt sterk bevorderd door een vochtige bodem bij bodemtemperaturen boven de 10°C. Ook een lage pH (bij aphanomyces geldt daarvoor pH <6) bevordert de aantasting sterk. Daarnaast is de ziektedruk hoger op percelen met een krappe (1:3) rotatie bieten en met een slechte bodemstructuur. Doordat de schimmel de wortel van buiten naar binnen aantast en het weefsel snel verteert (foto 3), staan de bieten los in de grond en kan er forse puntbreuk optreden. Dit vraagt om voldoende aandacht bij de oogst. Om problemen in de toekomst te voorkomen is het belangrijk om de teeltfrequentie van de suikerbieten zo ruim mogelijk (1:4 of ruimer) te houden, te zorgen voor een optimale pH en een goede bodemstructuur.

Foto 3. Wortelrot veroorzaakt door aphanomyces. Dit wortelrot heeft een opmerkelijk droge aanblik. De schimmel tast de biet van buiten naar binnen aan. Ook de lichtbruine schurftplekken worden door aphanomyces veroorzaakt.

Violetwortelrot
Rotte bieten door violetwortelrot (foto 4) hebben een paarse gloed en ontstaan na aantasting door een bodemschimmel (Helicobasidium purpureum). Deze schimmel kan jarenlang overleven in de grond. Vaak is dit op zavel- of kleipercelen, op plaatsen met een verdichte bodem en een slechte structuur. Pleksgewijs ontstaan in het seizoen rotte bieten. Noteer de plaats van de plekken met violetwortelrot in de aantekeningen van het perceel. Op de wortel ontstaan paarse, oppervlakkige plekken, die met een viltachtige laag zijn omgeven. Onder deze plekken met schimmelpluis gaan de bieten meer of minder rotten. Deze symptomen vallen in het veld niet snel op. Later in het seizoen is het aan de hoop veel duidelijker te zien en kan de rot gedurende bewaring ook uitbreiden. Om aantasting te beperken, moet de structuur van het perceel op orde zijn. Ook kent violetwortelrot veel waardplanten, waaronder distels, wortelen en aardappelen. Het verbeteren van de structuur een ruimer bouwplan (1 op 4 bieten of ruimer) en een goede bestrijding van de distels in alle gewassen kan helpen om de schade te beperken.

Foto 4. Rotte biet door violetwortelrot. Na het schoonmaken van de biet is de paarsverkleuring binnen 1 à 2 dagen te zien.

Phoma
Bij kop- en wortelrot door phoma (foto 5 en 6) wordt de bovenkant van de biet aangetast. Het aangetaste weefsel wordt donker, bruin-zwart van kleur met scheurtjes. Meestal is tot de oogst de aantasting alleen in de buitenste laag van de biet te vinden. In sommige gevallen zet het rot echter door en tast het de hele wortel aan. Ook in de bewaring, zeker bij hoge temperaturen, kan het rot zich uitbreiden en daardoor schade veroorzaken.

Foto 5. De eerste aantasting door phoma op de wortel is oppervlakkig en ingezonken. In het donkere bruin-zwarte weefsel kan wit schimmelpluis te zien zijn.

Foto 6. Bij uitbreiding van de aantasting door phoma kan de hele kop of wortel van de biet gaan rotten.

Zelf herkennen?

Voor de herkenning van de verschillende soorten wortelrot in suikerbieten is onderstaande interactieve video gemaakt.

Contact: Bram Hanse

Tweeten

« Terug naar nieuws