dinsdag 28 april 2020

In diverse regio’s zijn reeds zwarte bonenluizen aangetroffen. Dit is net als vorig jaar erg vroeg, de temperaturen in het voorjaar zijn nu ook relatief hoog. De schadedrempel van de zwarte bonenluis ligt veel hoger dan die van de groene bladluizen, omdat de zwarte bonenluis niet belangrijk is in de virusoverdracht en vooral zuigschade veroorzaakt. Zwarte bonenluizen bestrijden, zeker met de verkeerde middelen, kan meer vergelingsziekte veroorzaken. Lees meer in dit bericht over de schadedrempel en de beheersingsmogelijkheden.

Schadebeeld
De zwarte bonenluis (foto 1) is een bladluis, die hoofdzakelijk zuigschade veroorzaakt, waardoor bladeren omkrullen (foto 2). Deze bladluis bevindt zich aan de onderzijde en in het hart van de bladeren in kolonies tot enkele tientallen bladluizen per kolonie (foto 3).

Onbelangrijk in virusoverdracht
In tegenstelling tot de groene perzikluis kan de zwarte bonenluis heel slecht virus overbrengen. Daarom is de schadedrempel ook veel hoger dan voor groene bladluizen. Waar de groene perzikluis hopt van biet naar biet en zo virussen kan verspreiden, blijft de zwarte bonenluis zitten waar hij zit. Toch wordt vaak gedacht dat de zwarte bonenluis voor de verspreiding van virussen heeft gezorgd in 2019. Dit is onterecht. Uit diverse onderzoeken uit binnen- en buitenland blijkt dat zwarte bonenluis slechts in zeer beperkte mate een van de drie virussen, namelijk het BYV, over kan brengen. De groene perzikluis kan alle drie de virussen overbrengen. In 2019 werden deze bevindingen nog eens bevestigd door analyse van de gevonden vergelingsvirussen. In het zuidwesten werd maar op een enkele plaats het BYV-virus gevonden, zie ‘Komen de vergelingsvirussen in heel Nederland voor?’. Echter, het probleem is dat groene perzikluizen niet opvallen en daardoor makkelijk over het hoofd worden gezien als er op een plant zwarte bonenluizen zitten. Het is dus belangrijk om heel goed waar te nemen met een loep, ook al is met het blote oog duidelijk dat het zwarte bonenluizen zijn. Er kan ook een groene op die plant zitten!

Bestrijding bij overschrijden schadedrempel
Tel op minimaal 20 bietenplanten per perceel het aantal zwarte bonenluizen om te kijken of de schadedrempel overschreden wordt. Herhaal dit wekelijks. Kies de planten redelijk verspreid over het perceel, maar vergeet daarbij zeker niet de luwtes (onder bomen, achter dijken, etc.) en plekken waar de bieten gaterig staan. Zodra de schadedrempel (tabel 1) wordt overschreden, dan is het advies om een bespuiting uit te voeren. In tabel 2 staat een overzicht van de geadviseerde insecticiden.

Vermijd gebruik Decis, Karate Zeon, Ninja of Sumicidin Super
Voor de bestrijding van bladluizen, waaronder ook de zwarte bonenluis dient nooit gebruik te worden gemaakt van pyrethroïden (Decis, Karate Zeon, Ninja of Sumicidin Super), aangezien deze middelen alleen werken als de insecten direct geraakt worden. Omdat bladluizen zich aan de onderzijde van de bladeren bevinden, kunnen ze niet direct geraakt worden en werken deze middelen dus niet. Helaas doden deze middelen wel de natuurlijke vijanden, die reeds volop aanwezig zijn in percelen, waardoor bladluispopulaties alleen maar sneller zullen groeien.

Tabel 1. Bestrijdingsdrempels van de zwarte bonenluis.

Tabel 2. Geadviseerde insecticiden bij overschrijding van de schadedrempel van de zwarte bonenluis.

Meer informatie
Meer informatie over bladluizen kunt u vinden in de Teelthandleiding ‘Insecten’.

Foto 1. Een gevleugelde zwarte bonenluis.

Foto 2. Zwarte bonenluizen zuigen aan de bladeren, waardoor de bladeren omkrullen. Kijk goed of het zwarte bonenluizen zijn en of de schadedrempel overschreden wordt.

Foto 3. Een kolonie zwarte bonenluizen op een jonge bietenplant. Ze zitten aan de onderkant van het blad, of in de hartbladeren.

Contact: Elma Raaijmakers

Tweeten

« Terug naar nieuws